Tramp alyans sammitida NATOga sodiqlikka vaʼda berdi

AQSH prezidenti Donald Tramp oʻz mamlakati NATOga aʼzo davlatlar oʻrtasida oʻzaro mudofaaga sodiqligini yana bir bor tasdiqladi. “Biz sizni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz”, — dedi u 25-iyun, chorshanba kuni Gaagadagi ittifoq sammiti ishtirokchilariga murojaat qilib.

Tramp oʻtmishda NATO shartnomasining 5-moddasida koʻrsatilganidek, Qoʻshma Shtatlar hujumga uchrasa, NATOdagi hamkorlarini qoʻllab-quvvatlashiga bir necha bor shubha bildirgan. Saylovoldi tashviqoti chog'ida u faqat o'z mudofaasi uchun yetarli mablag' sarflayotganiga ishongan mamlakatlarga yordam berish bilan tahdid qilgan.

Gaagaga uchayotgan samolyotda AQSh prezidenti shartnomaning 5-moddasiga ko‘ra yordam ko‘rsatish majburiyati haqidagi savolga shunday javob berdi: "Bu uning talqiniga bog‘liq. 5-moddaning turlicha talqinlari bor". Ammo Gaagada AQSh prezidenti NATOning yordam ko‘rsatish majburiyatini yana bir bor tasdiqlab, mudofaa xarajatlarini 5 foizga oshirishni 2014 yilda NATOga a’zo bo‘lgan 2 foizli davlatlardan “katta sakrash” deb atadi.

NATO Bosh kotibi sammit qarorlarini “tarixiy va inqilobiy” deb atadi

O‘z navbatida, NATO bosh kotibi Mark Ryutte davlat va hukumat rahbarlarining uchrashuvida qabul qilingan qarorlarni “tarixiy va inqilobiy” deb hisoblaydi. Gaagadagi sammitda NATOga a’zo davlatlar 2035-yilgacha yalpi ichki mahsulotining (YaIM) kamida 3,5 foizini mudofaa va 1,5 foizini harbiy maqsadlarda foydalanish mumkin bo‘lgan infratuzilma – portlar, temir yo‘llar va tanklarga bardosh beradigan ko‘priklar uchun sarflashga kelishib oldilar. Umuman olganda, bu Tramp alyans ittifoqchilaridan talab qilgan besh foizga to'g'ri keladi.

NATOning avvalgi sammitlaridan farqli o‘laroq, Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy davlat va hukumat rahbarlarining markaziy yig‘ilishida ishtirok etmadi. Biroq, ushbu uchrashuvdan keyin Tramp va Zelenskiyning Gaagadagi uchrashuvi rejalashtirilgan, deb yozadi AFP va qo‘shimcha qilishicha, sammit chog‘ida AQSh prezidenti ukrainalik hamkasbini “yaxshi odam” deb atagan va Rossiya prezidenti Vladimir Putin bilan muzokaralardagi “ilg‘or” haqida gapirgan.